بیماری دیابت در صورت عدم کنترل درست و به موقع میتواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. زخم دیابتی به ویژه زخم پای دیابتی از جمله عوارض و علائم زخم دیابتی هستند که در صورت عدم کنترل میتوانند بسیار مضر باشند. حتی در موارد شدید شاهد بوده ایم که دیگر نمیتوان از ناحیه ای که دچار زخم دیابتی شده است، استفاده کرد.
در این مقاله از سایت کلینیک نور به علائم زخم دیابتی به ویژه علائم زخم دیابتی خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید.
علائم زخم دیابتی
از جمله علائم زخم دیابتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد مزمن
- علائم التهاب (تورم، قرمزی، گرما، درد و از دست دادن عملکرد)
- علائم عفونت (زهکشی، تخلیه، بوی بد و بافت مرده)
- سوزش و خستگی (علائم آسیب عصبی)
- تب / یا لرز (علائم عفونت به تدریج بدتر می شود و می تواند تهدید کننده اندام یا حتی تهدید کننده حیات باشد)
زخم پای دیابتی
زخم پای دیابتی یکی از عوارض قابل توجه دیابت است و بیشترین قسمت عوارض پای دیابتی را تشکیل می‌دهد. حدود ۱۵ درصد مبتلایان به دیابت گرفتار زخم پای دیابتی می‌شوند و حدود ۸۴ درصد موارد قطع قسمت انتهایی پا را تشکیل می‌دهد. در طی ۲۰ سال اخیر افزایش مرگ و میر ناشی از دیابت بیشتر ناشی از عوارض عروقی دیابت بوده است که شامل درگیری عروق ریز مانند درگیری‌های کلیه و رتینوپاتی و درگیری عروق بزرگ شامل عروق انتهای اندام تحتانی که به دنبال آن اختلال در فرایند ترمیم زخم رخ می‌دهد.
علائم زخم پای دیابتی
یکی از اولین نشانه های زخم پای دیابتی زهکشی پا می باشد که ممکن است روی جوراب هایتان لکه دار شود یا روی کفش شما نشت کند. تورم غیر معمول، سوزش، قرمزی و بو دادن پا نیز از علائم زخم دیابتی اولیه است. نشانه قابل توجه یک زخم پای دیابتی بافتی سیاه در اطراف زخم ایجاد شده است. و علت آن عدم جریان خون سالم در ناحیه اطراف زخم ایجاد می شود. از بین رفتن جزئی یا کلی بافت به دلیل نرسیدن خون در اطراف زخم از به دلیل عفونت می باشد، در این حالت، ترشح های بودار، درد و بی حسی اتفاق می افتد.
علائم زخم دیابتی همیشه مشهود نیست. گاهی اوقات، تا زمان آلوده شدن زخم هیچ نشانه ی دیده نمی شود. اگر پوست شما تغییر رنگ دهد به ویژه بافتی که سیاه شده، احساس درد یا سوزش با پزشک زخم پای دیابتی مشورت کنید. تقسیم بندی زخم پای دیابتی به شرح زیر است:
- بدون زخم اما در معرض خطر است
- زخم بدون عفونت
- زخم عمیق، در معرض مفاصل و تاندون ها
- زخم گسترده یا آبسه ها از عفونت
علائم زخم دیابتی بستگی به بیماری فرد و شرایط جسمانی او دارد و به اصطلاح از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ بنابراین نمیتوان انتظار داشت که علائم زخم دیابتی در همه افراد به صورت یکسان ظهور کند.
با این حال می‌توان فهرستی از علائم زخم دیابتی را برشمرد که افراد مبتلا به زخم پای دیابتی معمولاً یک یا چند مورد از آن‌ها را از خود بروز می‌دهند. علائم زخم دیابتی عبارتند از:
- پدید آمدن تاولها و زخمهای بدون درد
- سوزن سوزن شدن پاها
- از دست دادن حس پاها
- تغییرات رنگ پوست
- تغییر دمای پوست
- پدید آمدن رگههای قرمز رنگ
- ایجاد زخمهای خشک یا زخم همراه با ترشح
- تغییر شکل پاها
- سوزش دردناک
اگر عفونت در پاها ایجاد شود یا عفونت همراه با زخم باشد، فرد ممکن است هر یک از علائم زخم دیابتی زیر را نیز تجربه کند:
- تب
- لرز
- قند خون غیر قابل کنترل
- لرزش
- شوک
- قرمزی
درجه بندی علائم زخم دیابتی
براساس درجه بندی واگنر، زخم دیابتی به 6 دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- زخم دیابتی درجه صفر: در این درجه هنوز زخمی ایجاد نشده اما بیمار های ریسک می‌باشد و احتمال ایجاد زخم پای دیابتی بسیار بالاست.
- زخم دیابتی درجه 1: زخم سطحی که تا درم پیشرفته است.
- زخم دیابتی درجه 2: زخم عمیقی که تا لایه های زیرین اپیدرم پیش رفته و ممکن است تاندون یا استخوان مشخص باشد.
- زخم دیابتی درجه 3: زخم عمیق همراه با آبسه و استئومیلیت (عفونت استخوان)
- زخم دیابتی درجه 4: گانگرن انگشتان پا
- زخم دیابتی درجه 5: گانگرن تمام پا
مراجعه به پزشک بعد از بروز علائم زخم دیابتی
اگر شروع به دیدن گوشت سیاه شده در اطراف ناحیه زخم شده کردید ، سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا به دنبال راه درمان برای زخم پای آلوده باشد. در صورت عدم درمان ، زخم ها می توانند باعث ایجاد آبسه شوند و در مناطق دیگر پاها پخش شوند. در این مرحله ، زخم ها فقط با جراحی ، قطع عضو یا جایگزینی پوست از دست رفته توسط جایگزین های مصنوعی پوست قابل درمان هستند.
پیشگیری از بروز علائم زخم دیابتی
طبق مطالعات، بیش از نیمی از زخمهای پای دیابتی دچار این بیماری می‌شوند. تقریباً ۲۰ درصد از عفونت‌های متوسط تا شدید پا در افراد دیابتی منجر به قطع عضو می‌شود.
مطالعه مقاله جلوگیری از زخم دیابتی
مراقبت‌های پیشگیرانه بسیار مهم است. قند خون خود را کنترل کنید، زیرا در صورت ثابت بودن قند خون احتمال ابتلا به عوارض دیابت کاهش خواهد یافت.
همچنین می‌توانید با رعایت موارد زیر به جلوگیری از مشکلات پا کمک کنید:
- هر روز پای خود را به طور مکرر بشویید.
- تمیز نگه داشتن انگشت دست و پا به اندازه کافی، اما نه بیش از حد.
- پاهای خود را خشک و مرطوب نگه دارید.
- اغلب جوراب خود را عوض کنید.
- به دیدن یک متخصص پا برای برطرف کردن میخچه و پینه بروید.
- کفش مناسب بپوشید.
زخمهای پا، میتواند پس از درمان بازگردانده شوند. جای زخم میتواند آلوده شود، اگر منطقه دوباره تشدید شود. پزشک شما ممکن است توصیه کند که برای جلوگیری از برگشت زخم کفش‌های دیابتی بپوشید.
درمان زخم های دیابتی
بهترین روش درمانی پیشگیری است ، زیرا درمان پزشکی برای زخم های دیابتی کمک محدودی را ارائه می دهد. در صورت بروز زخم ، درمان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- همه زخم ها را تمیز کرده و به صورت مرتب پانسمان کنید.
- آنتی بیوتیک ها
- دبریدمان جراحی (بافت مرده یا آلوده برداشته می شود تا بافت سالم بهبود یابد و احیا شود).
- مراجعه به پزشک متخصص یا مرکز مراقبت از زخم (برای بیماران مبتلا به کالوس و افراد دارای زخم های مزمن)
- قطع عضو (برای نجات هرچه بیشتر اندام در صورت وجود عفونت جدی)
نتیجه‌گیری در خصوص بروز علائم زخم دیابتی
در مرحله‌ی ابتدایی ایجاد زخم قابل درمان می‌باشد. در صورت احساس درد شدید به پزشک مراجعه کنید، در این حالت احتمال عفونت افزایش پیدا می‌کند و در صورت عفونت‌های غیر قابل درمان نیاز به قطع عضو می‌باشد.
در حالی که زخمهای شما بهبود می‌یابند، به پاهای خود استراحت دهید و برنامه درمانی خود را دنبال کنید. درمان زخم پای دیابتی چندین هفته طول می‌کشد.
درمان زخمهای پای دیابتی میتواند چندین هفته طول بکشد تا بهبود یابد. اگر قند خون شما بالا باشد و فشار ثابت روی زخم ایجاد شود ممکن است روند درمان بسیار طولانی‌تر شود.
ماندن در رژیم غذایی که به شما کمک می‌کند اهداف قند خون خود را برآورده کنید و از فشار ناشی از وزن پاها جلوگیری کنید، موثرترین راه برای بهبود زخمهای پا است. هنگامی که زخم بهبود یافت، مراقبت‌های پیشگیرانه مداوم به شما کمک می‌کند تا از بازگشت زخم جلوگیری کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان زخم دیابتی می توانید بر روی کلمه لینک شده کلیک کنید.
