شیردهی کاری است که فقط شما به عنوان مادر می‌توانید برای کودک خود انجام دهید. شیردهی اغلب تجربه‌ای خوشایند برای مادر و کودک است و یک نوزاد سالم و کامل به طور غریزی می‌داند که چگونه باید شیر بخورد. بااین‌وجود، اگر در طول چند هفته اول، شما زخم نوک سینه در دوران شیردهی را تجربه کردید، بدانید تنها نیستید. معمولاً زنان در مراحل اولیه دوره‌ی شیردهی کمی درد و زخم نوک سینه را تجربه می‌کنند، اما این حساسیت اولیه معمولاً زود از بین می‌رود.
در این مقاله از سری مقالات بهترین کلینیک زخم ، با ما همراه باشید تا با زخم نوک سینه در شیردهی، علل و درمان زخم نوک سینه بیشتر آشنا شوید.
علائم زخم نوک سینه در دوره‌ي شیردهی
بسته به علت، زخم نوک سینه در دوران شیردهی ممکن است روی یک یا هر دو نوک پستان ایجاد شود. علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما علامت اصلی آن ترک‌خوردگی و درد نوک سینه است. علائم دیگر زخم نوک سینه عبارت‌اند از:
- سرخ شدن و قرمزی نوک سینه
- درد نوک سینه
- پوسته‌پوسته شدن نوک سینه
- ترک خوردن پوست اطراف نوک سینه و خشکی بیش‌ازحد آن
- ترشح و خونریزی از نوک سینه
چه چیزی می‌تواند باعث زخم نوک سینه در دوره‌ی شیردهی شود؟
در اینجا برخی از دلایل رایج زخم نوک سینه در دوره‌ي شیردهی آورده شده است:
عادت نداشتن سینه به شیردهی
اتفاق غیرعادی‌ای نیست که در چند هفته‌ی اول شیردهی دچار درد و زخم نوک سینه شوید، زیرا نوک سینه هنوز شما به روند شیردهی عادت نکرده است. اما نگران نباشید باگذشت زمان و ایجاد یک روال تغذیه‌ای مناسب از درد و زخم کاسته می‌شود.
پوزیشن نامناسب شیردهی
اگر مادر در وضعیت نامناسبی هنگام شیردهی قرار بگیرد و نوک سینه کامل و به‌درستی در دهان نوزاد قرار نگیرد، اصطکاک بین نوک سینه و دهان نوزاد می‌تواند باعث زخم نوک سینه در دوران شیردهی شود.
تاول شیری
یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند باعث زخم نوک سینه در دوره‌ی شیردهی شود، تاول شیری است. آن یک لکه سفید دردناک بر روی نوک سینه یا اطراف آن است. این تاول به خاطر عبور شیر غلیظ شده از مجرای شیر و یا مسدود شدن مجرای شیر و جمع شدن بیش‌ازحد شیر در نوک سینه، ایجاد می‌شود.
تاول معمولی
برخلاف تاول شیری، تاول ناشی از اصطکاک می‌تواند ناشی از چیزی مانند قرارگیری نامناسب نوک سینه در دهان نوزاد، استفاده از محافظ نامناسب برای نوک سینه و یا استفاده از شیردوش که به پوست شما ساییده می‌شود، باشد.
نظرات بیماران بعد از عمل لیزر با دکتر ثابت
برای مشاهده ویدیوهای عمل و نظرات بیماران بر روی لینک زیر کلیک کنید.
عارضه‌ی چسبندگی زبان به کف دهان نوزاد
اگر زبان کودک شما هنگام گریه از کنار لب پایینی او عبور نمی‌کند یا زبانش قلبی شکل به نظر می‌رسد، ممکن است به این دلیل باشد که فرنولوم (بافتی که زبان را به کف دهان وصل می‌کند) کوتاه است. فرنولوم کوتاه یا محدود مانع از چفت شدن نوک سینه در دهان نوزاد می‌شود که به‌نوبه خود می‌تواند باعث درد و زخم نوک سینه در دوران شیردهی شود.
نوک سینه‌های صاف یا معکوس
اگر با فشردن آرئول (ناحیه تیره اطراف نوک پستان) نوک سینه‌تان کمی سفت و برآمده نشود، به این معنا می‌تواند باشد که نوک سینه شما صاف است. اما اگر با انجام دادن این آزمایش، نوک سینه شما جمع‌تر می‌شود، نوک سینه شما وارونه محسوب می‌شود. نوک سینه‌های صاف و معکوس از چفت شدن منقرار گرفتن مناسب نوک سینه در دهان نوزاد جلوگیری می‌کند و منجر به زخم نوک سینه می‌شود.
پوشیدن لباس‌زیر نامناسب
سوتین‌هایی که خیلی تنگ هستند ممکن است به نوک سینه‌ی شما فشار آورند و باعث تحریک و زخم نوک سینه شوند.
صابون یا عطر
این‌ها می‌توانند نوک سینه‌های شمارا خشک کرده و باعث تحریک شوند و احتمال ایجاد زخم نوک سینه در دوران شیردهی افزایش دهند.
وازواسپاسم
پس از یک‌دفعه شیردهی، برخی از زنان ممکن است دردی را تجربه کنند که از نوک سینه به سینه گسترش می‌یابد. این ممکن است به دلیل انقباض عروق خونی (به نام وازواسپاسم) در سینه باشد.
ورم پستان
این عفونت سینه زمانی اتفاق می‌افتد که مجرای شیر مسدود شده و درنتیجه شیر نمی‌تواند به‌درستی از نوک سینه خارج شود. شیر جمع شده باعث درد و تورم زخم در سینه و نوک سینه شما می‌شود. علائم دیگر عبارت‌اند از رگه‌های قرمز روی سینه‌ها، علائم شبیه آنفولانزا مانند تب و بدن‌درد، و توده سفت در سینه.
عفونت برفک
برفک زبان یک عفونت قارچی مسری است که می‌تواند نوک سینه‌های شما را آلوده کند و باعث زخم نوک سینه شود. اگر متوجه لکه‌های سفید یا زرد درجایی از دهان یا لب‌های کودکتان شدید، یا اگر پوست گوشه‌های دهانش ترک‌خورده است، ممکن است برفک دهان داشته باشد. علائم برفک عبارت‌اند از: ترک خوردن نوک سینه‌ها درد شدید در سینه در طول یا بعد از شیردهی، خارش یا سوزش نوک سینه‌ها، و نوک سینه‌های قرمز غیرمعمولی که براق یا پوسته‌پوسته هستند.
واکنش آلرژیک
زخم نوک سینه در دوران شیردهی ممکن است به دلیل واکنش آلرژیک ایجاد شود. این آلرژی‌ها می‌توانند مواد شیمیایی یا عطرهای موجود در محصولات زیر باشند:
- پودر لباس‌شویی
- نرم‌کننده پارچه
- شامپو یا نرم‌کننده
- صابون یا ژل دوش
- لوسیون یا مرطوب‌کننده
- عطر
اگر بلافاصله پس از استفاده از محصول، سوزش و زخم نوک سینه ایجاد شد، احتمالاً پوست فرد به مواد شیمیایی یا معطر موجود در محصول حساسیت داده است.
درمان زخم نوک سینه در دوره‌ی شیردهی
- پس از شیردهی، پماد OTC را به نوک سینه‌های خود بزنید. توجه کنید که مقدار کمی از آن را به پوست خود بمالید. استفاده از این محصول در دوران شیردهی بی‌خطر است و به شما در درمان زخم نوک سینه کمک می‌کند.
- بعد از هر بار شیردهی نوک سینه‌ها را با آب گرم بشویید. استفاده از کمپرس مرطوب و گرم روی ناحیه موردنظر نیز به درمان زخم نوک سینه کمک می‌کند. همچنین می‌توانید پدهایی را که مخصوص سینه و نوک سینه‌ها طراحی‌شده‌اند خریداری کنید، یا می‌توانید با خیس کردن یک حوله نرم در آب گرم، کمپرس خود را بسازید و سپس حوله را روی نوک پستان خود قرار دهید. از گرمای خشک خودداری کنید.
- اگر سینه‌هایتان ورم‌کرده یا نوک سینه‌هایتان خیلی تحریک‌شده است، قبل از شیردهی مقداری شیر بدوشید و شیر دوشیده شده را به‌آرامی به نوک پستان خود بمالید. شیر مادر می‌تواند به نرم شدن نوک پستان شما کمک کند و از ناحیه در برابر باکتری‌ها محافظت کند. این کار همچنین می‌تواند به کاهش گرفتگی و تسکین سوزش کمک کند. با انجام این کار‌های به نسبت ساده می‌توانید به خود در درمان زخم نوک سینه کمک کنید.
- روغن نعناع را به نوک پستان خود بمالید. یک مطالعه کوچک منبع معتبر نشان داد که روغن نعناع فلفلی، در کمک به درمان زخم نوک سینه موثرتر از شیر مادر است.
- از یک محافظ نوک سینه برای کمک به محافظت از ناحیه در درمان زخم نوک سینه استفاده کنید.
- یکی دیگر از کارهایی که برای درمان زخم نوک سینه می‌توانید انجام دهید این است که محصولاتی که ممکن است نوک سینه‌های شمارا بیشتر تحریک کنند را حذف کنید و از صابون‌ها و لوسیون‌های بدون عطر و مواد شیمیایی یا ارگانیک استفاده کنید.
آیا می‌توانم باوجود زخم نوک سینه به شیردهی ادامه دهم؟
اگر دچار زخم نوک سینه در دوران شیردهی شده‌اید اما پزشکتان شمارا از شیردهی منع نکرده است، تا جای ممکن به‌طور منظم باید به شیردهی ادامه دهید؛ زیرا در غیر این صورت میزان تولید شیر شما کم خواهد شد. توجه داشته باشید که حتی در صورت خونریزی نوک سینه، شیردهی بلامانع است و این خون هیچ ضرری برای نوزاد ندارد.
کلام آخر
زخم نوک سینه در دوران شیردهی می‌تواند منبع درد و ناراحتی باشد، اما درمان زخم نوک سینه، معمولاً ساده است. زنان شیردهی که دارای زخم نوک سینه هستند ممکن است نیاز به تغییر عادات تغذیه خود برای ادامه شیردهی به نوزاد داشته باشند. در برخی شرایط، پیشگیری ممکن است بهترین گزینه باشد.
توجه داشته باشید که اگر علائم شما بدتر شد یا درمان و بهبود نیافت، برای جلوگیری از عوارض خطرناک به پزشک متخصص مراجع کنید.