اشتباه گرفتن پولیپ و کیست موضوع غیرمعمولی نیست. هر دو نوع رشد غیرطبیعی هستند که میتوانند تقریباً در هر نقطه از بدن ایجاد شوند و معمولاً بی‌ضرر هستند، مگر در شرایط خاص. اما پولیپ و کیست از نظر ساختار، نوع علائمی که ایجاد میکنند و گزینه‌های درمانی موجود، تفاوت‌هایی دارند.
این مقاله به بررسی اصلی‌ترین تفاوت‌ها بین پولیپ و کیست می‌پردازد و راهنمایی‌هایی برای مراجعه به پزشک جهت دریافت تشخیص دقیق ارائه می‌دهد.
پولیپ و کیست
پولیپها و کیستها دو نوع رشد غیرطبیعی بافت هستند که میتوانند در نقاط مختلف بدن رخ دهند.
- پولیپ: توده‌ای از بافت شبیه ساقه یا انگشت است که معمولاً در رحم، بینی و گلو و سایر نواحی ایجاد میشود.
- کیست: کیسه‌ای پر از مایع، هوا یا بافت که معمولاً زیر پوست، در مچ دست، زانوها، تخمدان و سینه‌ها یافت میشود. وقتی کیست عفونی میشود، با چرک پر میشود و به آبسه معروف است.
هر دو نوع میتوانند بدون علامت باشند، یعنی شما آنها را احساس یا متوجه نمی‌شوید. اما وقتی علائمی ایجاد میکنند، برخی تغییرات وجود دارد.
علایم پولیپ و کیست
پولیپها و کیستها بسته به محل قرارگیری‌شان علائم متفاوتی ایجاد میکنند.
علائم پولیپها:
- خونریزی
- درد یا حساسیت
- زهکشی یا احتقان
- تهوع
علائم کیستها:
- ظاهر شدن یک برآمدگی زیر پوست
- درد و تورم
- عفونت
- فشار و نفخ
هر دو نوع توده غیرطبیعی میتوانند به آرامی رشد کنند یا به سرعت ظاهر شوند.
علل
پولیپها و کیستها میتوانند در اثر عوامل مختلفی که مختص قسمت بدن هستند که در آن قرار دارند، ایجاد شوند.
علل پولیپها:
- تغییرات ژنتیکی یا سابقه خانوادگی
- التهاب
- شیء خارجی
- تومور
- علت نامعلوم
علل شایع کیستها:
- آسیب
- عفونت
- غدد سباسه (پوست) مسدود شده
- بیماری‌های التهابی مزمن
- مشکلات هورمونی یا بارداری
- ژنتیک یا سابقه خانوادگی
تشخیص
روش تشخیص پولیپها و کیستها شبیه است. پزشک ابتدا در مورد رشد سوالاتی خواهد پرسید، مانند اینکه چه مدت است که رشد وجود دارد، آیا در حال رشد است و آیا باعث بروز علائمی میشود یا نه. سپس، معاینه فیزیکی ناحیه انجام میشود و شکل، اندازه و قوام رشد بررسی خواهد شد.
در این مرحله، ممکن است آزمایشهای تصویربرداری خاصی انجام شود که شامل سونوگرافی، تصویربرداری تشدید مغناطیسی و بیوپسی است. هدف تعیین ماهیت بیماری و انتخاب روش‌های درمان (در صورت نیاز) است.
درمان
با وجود اینکه بسیاری از پولیپها و کیستها مضر نیستند، تشخیص صحیح رشد برای تعیین درمان مناسب بسیار مهم است.
درمان پولیپها:
به موقعیت آن در بدن، اندازه و احتمال تبدیل آن به سرطان بستگی دارد. ممکن است پولیپها بدون مداخله رها شوند یا اینکه دارو برای کاهش حجم آنها تجویز شود. پولیپ‌هایی که ممکن است مضر باشند، با عمل جراحی برداشته میشوند.
درمان کیستها:
ممکن است شامل نظارت یا برداشتن از طریق جراحی باشد. اغلب، نیازی به درمان نیست، زیرا برخی از انواع کیستها به طور طبیعی از بین می‌روند. اما اگر کیست دردناک باشد یا عفونی شود، پزشک ممکن است گزینه‌های درمانی مانند هورمون درمانی، خالی کردن، درمان با لیزر یا برداشتن با عمل جراحی را توصیه کند.
پیشگیری
برای جلوگیری از ایجاد پولیپ و کیست، می‌توانید اقدامات احتیاطی خاصی انجام دهید. این اقدامات به محل رشد در بدن بستگی دارد.
پولیپها:
عوامل خطرناک ابتلا به پولیپ، مانند سن یا ژنتیک قابل جلوگیری نیستند. با این حال، متخصصان برخی عادات سبک زندگی را برای کاهش خطر ابتلا به پولیپها توصیه میکنند، از جمله رعایت رژیم غذایی سالم، حفظ وزن مناسب، ورزش منظم و انجام غربالگری‌های پزشکی دوره‌ای.
کیستها:
بعضی از عوامل خطر ابتلا به برخی از انواع کیستها، مانند ژنتیک در مورد کیست تخمدان، قابل تغییر نیستند. پزشک ممکن است اقداماتی مانند ورزش منظم، مصرف قرص‌های ضد بارداری برای کنترل سطح هورمون و حفظ بهداشت پوست را توصیه کند.
خلاصه
پولیپ و کیست گاهی به جای یکدیگر استفاده میشوند اما در واقع دو نوع رشد غیرطبیعی متفاوت هستند. هر دو میتوانند در بسیاری از نقاط بدن ایجاد شوند اما علائم، علل و نتایج آنها متفاوت است. بسیاری از پولیپها و کیستها مضر نیستند اما برخی از انواع آنها میتوانند باعث آسیب یا تبدیل شدن به سرطان شوند. به همین دلیل مراجعه به پزشک برای تشخیص و بررسی گزینه‌های درمان مناسب، بسیار مهم است.
برای درمان مشکلاتی مانند کیست مویی، بواسیر و میخچه، می‌توانید به کلینیک زخم مراجعه کنید.
