خونریزی مقعدی می‌تواند توسط هموروئید ایجاد شود. اما خونریزی از رکتوم همچنین می‌تواند نشانه بیماری‌های جدی‌تری باشد، مانند زخم، بیماری التهابی روده (IBD) و سرطان روده بزرگ باشد.
اگر بعد از رفتن به دستشویی متوجه مقدار کمی خون به رنگ قرمز روشن تا سیاه در توالت، روی دستمال توالت یا داخل مدفوع خود شدید، به احتمال زیاد دچار خونریزی مقعدی شده‌اید.
برای آشنایی با دلایل خونریزی مقعدی در هنگام اجابت مزاج، این مقاله کلینیک زخم را تا انتها مطالعه کنید.
دلایل خونریزی مقعدی یا خون آمدن از مقعد چیست؟
علل خونریزی مقعدی می‌تواند از خفیف تا جدی باشد. شرایط مرتبط با خونریزی مقعدی عبارت‌اند از:
شکاف‌های مقعدی
پارگی‌های کوچک در پوشش مقعد می‌تواند هنگام دفع مدفوع منجر به خونریزی و درد شود. این پارگی‌ها می‌تواند به دلیل یبوست یا زایمان ایجاد شود.
آنژیودیسپلازی
رگ‌های خونی بزرگ شده در روده ایجاد می‌شوند. آنها می‌توانند شکننده شوند، پاره شوند و خونریزی کنند.
هموروئید
بواسیر چیست؟ هموروئید که همچنین به آن بواسیر گفته می‌شود، توده‌هایی از بافت هستند که از رگ‌های خونی و الیاف عضلانی تشکیل شده‌اند. هموروئید داخلی در داخل بدن قرار دارد. آنها صدمه نمی‌زنند اما می‌توانند باعث خونریزی شوند. در برخی موارد، آنها می‌توانند از مقعد خارج شوند
یبوست
مدفوع سفت و زور زدن برای رفع یبوست می‌تواند منجر به ایجاد شکاف‌های مقعدی و هموروئید شود که هر دو می‌توانند باعث خونریزی شوند.
پولیپ‌های مقعدی یا روده بزرگ
پولیپ‌ها رشدهایی هستند که می‌توانند در بسیاری از نقاط بدن ظاهر شوند. اگر پولیپ‌ها در روده ایجاد شوند، می‌توانند خونریزی کنند. پولیپ‌ها سرطانی نیستند، اما برخی از آنها می‌توانند با گذشت زمان بدخیم شوند.
زخم
زخم زمانی می‌تواند ایجاد شود که فرسایش در دستگاه گوارش بدتر شود. مدفوع سیاه و قیری ممکن است در صورت خونریزی زخم در قسمت بالایی روده ایجاد شود، اما زخم پایین‌تر ممکن است خونریزی قرمز روشن ایجاد کند. با این حال، این همیشه اتفاق نمی‌افتد و پزشک شما نیاز به بررسی دارد.
سرطان مقعد یا سرطان روده بزرگ
با تشکیل تومورها، آنها به رگ‌های خونی برای رشد نیاز دارند. رگ‌های خونی موجود در روده بزرگ شکننده هستند و می‌توانند پاره شده و باعث خونریزی شوند. تنها ۳.۴ درصد از موارد خونریزی مقعدی ناشی از سرطان روده بزرگ است.
بیماری التهابی روده (IBD)
این شامل کولیت اولسراتیو (UC) و بیماری کرون است. خونریزی ممکن است در کنار درد رکتوم و اسهال رخ دهد.
بیماری دیورتیکول
دیورتیکول‌ها کیسه‌های کوچک یا برآمدگی‌هایی در روده بزرگ هستند که در طول زمان، رگ‌های خونی در آنها می‌توانند فرسوده شده، پاره شوند و خونریزی کنند. وقتی هیچ علائمی وجود ندارد، به آن دیورتیکولوز گفته می‌شود، اما اگر التهاب رخ دهد، این دیورتیکولیت است. با هم آنها بیماری دیورتیکول نامیده می‌شوند.
عفونت‌ها
عفونت روده یا عفونت ناشی از باکتری‌هایی مانند سالمونلا می‌تواند باعث خونریزی شود.
شرایطی که باعث خونریزی می‌شوند
برخی شرایط می‌توانند به دلیل تأثیر بر توانایی لخته شدن خون، باعث خونریزی شوند. این موارد شامل کمبود ویتامین K، هموفیلی و تعداد کم پلاکت که ترومبوسیتوپنی نیز نامیده می‌شود، است.
آسیب به دستگاه گوارش فوقانی (GI)
پارگی یا سایر مشکلات در معده یا حتی مری می‌تواند باعث خونریزی از رکتوم شود. خونریزی از دستگاه گوارش فوقانی بیشتر به صورت مدفوع سیاه و قیری ظاهر می‌شود.
علائم خونریزی مقعدی
واضح‌ترین نشانه خونریزی مقعدی، وجود خون قرمز روی دستمال توالت یا مشاهده خون قابل رویت یا مدفوع رنگ قرمز در کاسه توالت است. اما توجه به رنگ خون (و رنگ مدفوع) بسیار مهم است زیرا می‌تواند نشانه‌های مختلفی را بیان کند:
- خون قرمز روشن، نشانگر خونریزی از بخش تحتانی دستگاه گوارش است.
- خون قرمز تیره می‌تواند به خونریزی در نواحی روده کوچک اشاره داشته باشد.
- مدفوع سیاه به خونریزی در بخش معده یا بالای روده کوچک اشاره دارد.
دیگر علائمی که ممکن است با خونریزی مقعد مشاهده کنید:
- گیجی
- غش کردن
- احساس سرگیجه
- درد مقعد
- درد یا کرامپ شکمی
تشخیص خونریزی مقعدی چگونه است؟
پزشک ابتدا با پرسش از علائم شما شروع می‌کند. سؤالاتی که ممکن است مطرح شود شامل زمان شروع خونریزی، علائم مرتبطی که تجربه می‌کنید و رنگ خون است.
- معاینه بصری یا فیزیکی: پزشک به بررسی یا لمس ناحیه مبتلا می‌پردازد. این بررسی می‌تواند شامل وارد کردن یک انگشت پوشیده شده از دستکش و روان‌کننده به داخل مقعد برای بررسی ناهنجاری‌ها مانند بواسیر باشد.
- روش‌های آندوسکوپی: پزشک یک لوله نازک، انعطاف‌پذیر و دارای نور با دوربین را به داخل مقعد وارد می‌کند. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا ناحیه را مشاهده کند. نمونه‌هایی از این روش‌ها شامل سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی است.
- آزمایش‌های خون: شمارش کامل خون (CBC) می‌تواند میزان خونریزی را ارزیابی کرده و نشان دهد که آیا کم‌خونی وجود دارد یا خیر.
- آزمایش‌های مدفوع: این آزمایش‌ها می‌توانند نشان دهند که آیا خونریزی غیر قابل مشاهده وجود دارد یا خیر.
- شستشوی معده: اگر پزشک مشکوک به مشکلی در معده باشد، ممکن است یک لوله از طریق بینی به معده عبور داده شود تا محتویات آن خارج شده و محل خونریزی مشخص شود.
- آزمایش‌های تصویربرداری: این می‌تواند شامل اسکن یا رادیوگرافی با استفاده از عوامل تضاد، مانند باریوم باشد.
درمان‌های خانگی
یکی از راه‌های تسکین درد و ناراحتی بواسیر، استفاده از حمام گرم است. استفاده از کرم‌های بدون نسخه یا تجویزی نیز می‌تواند تحریک را کاهش دهد. همچنین، بهترین میوه برای درمان بواسیر را مصرف کنید.
اگر شقاق‌های مقعدی به دلیل یبوست ایجاد شده باشند، درمان یبوست می‌تواند به بهبود شقاق‌ها کمک کند.
درمان‌های خانگی برای جلوگیری از یبوست می‌تواند خطر خونریزی مقعدی را کاهش دهد. این موارد شامل:
- مصرف غذاهای پر فیبر
- مشورت با پزشک یا داروساز در مورد نرم‌کننده‌های مدفوع
- ورزش منظم برای جلوگیری از یبوست
- تمیز نگه داشتن ناحیه مقعد
- نوشیدن مایعات به مقدار کافی
درمان پزشکی
اگر درمان‌های خانگی برای یبوست مؤثر نباشند، با پزشک خود در مورد گزینه‌های دارویی و تجویزی مشورت کنید.
اگر درد شدید یا بواسیر بزرگ باشد، ممکن است نیاز به درمان‌های تهاجمی‌تر باشد. این موارد شامل لیگاتور با باند لاستیکی، درمان‌های لیزری و برداشتن جراحی است. برای درمان بواسیر می‌توانید به بهترین مرکز و دکتر بواسیر مراجعه کنید.
سخن پایانی
خونریزی مقعدی مشکلی رایج است و اغلب به دلیل مسئله‌ای جزئی مانند بواسیر ایجاد می‌شود. با این حال، این می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر مانند سرطان کولورکتال باشد.
دریافت مشاوره پزشکی زودهنگام برای هرگونه خونریزی مقعدی به پزشک این امکان را می‌دهد که شرایط جدی‌تر را رد کند یا در صورت لزوم درمان مناسب ارائه دهد.
سؤال‌های متداول
درمان خونریزی مقعدی چگونه است؟
درمان خونریزی مقعدی باید با تشخیص پزشک انجام شود و شیوه درمانی با توجه به شدت و علت خونریزی متفاوت است.
برای درمان بواسیر شدید از چه روش‌هایی استفاده می‌شود؟
ممکن است از درمان‌های لیزری یا لیگاتور استفاده شود.