علائم سندروم روده تحریک‌پذیر شامل مجموعه‌ای مشکلات گوارشی از جمله درد یا ناراحتی در شکم، تغییرات در عادات روده، نفخ، گاز معده و وجود مخاط در مدفوع می‌شود. این علائم ممکن است در دوره‌های زمانی خاصی شدت پیدا کنند و سپس برطرف یا کم شوند.
عواملی مانند استرس، تغییرات در رژیم غذایی و عفونت‌های گوارشی می‌توانند بر شدت علائم سندروم روده تحریک‌پذیر تأثیرگذار باشند. در این مقاله کلینیک زخم این علائم را بررسی خواهیم کرد، در صورت تجربه آنها، مشورت با پزشک برای تشخیص دقیق و درمان ضروری است.
علائم سندروم روده تحریک‌پذیر چیست؟
علائم سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اسهال
- یبوست (IBS می‌تواند از عوارض یبوست باشد که در مقاله «جدی‌ترین عوارض یبوست را بشناسید؛ آیا یبوست خطرناک است؟» به آن اشاره کرده‌ایم)
- دل‌درد یا گرفتگی در نیمه پایینی شکم که بعد از غذا بدتر می‌شود
- گاز زیاد یا نفخ
- مدفوع سفت‌تر یا شل‌تر از حادت عادی
- مخاط در مدفوع شما
- عدم تحمل غذاهای مختلف
- خستگی متداوم
- اضطراب
- افسردگی
- سوزش سر دل و سوءهاضمه
- سردرد
- نیاز به ادرار بیش از معمول
ممکن است بیماری‌های دیگری نیز باعث این حالت شوند در نتیجه تشخیص پزشک در رابطه با علائم سندروم روده تحریک‌پذیر ضروری است. اگر IBS باشد، ممکن است به مدت ۳ ماه این علائم را داشته باشید. در مقاله «رابطه استرس و بیماری‌های گوارشی چیست؟» اشاره کردیم که استرس می‌تواند این علائم را بدتر کند.
سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) چیست؟
IBS ترکیبی از ناراحتی یا درد شکم و مشکلات عادات روده است: یا بیشتر یا کمتر از حد معمول به توالت رفتن (اسهال یا یبوست) یا داشتن نوع متفاوتی از مدفوع (نازک، سخت، یا نرم و مایع). پزشکان قبلاً به IBS نام‌های دیگری می‌گفتند، از جمله:
- کولیت IBS
- کولیت مخاطی
- کولون اسپاستیک (Spastic colon)
- روده عصبی
- روده اسپاستیک (Spastic bowel)
IBS تهدیدی برای زندگی نیست و احتمال ابتلا به بیماری‌های دیگر روده مانند کولیت اولسراتیو، بیماری کرون یا سرطان روده بزرگ را افزایش نمی‌دهد. اما می‌تواند یک مشکل بلندمدت باشد که نحوه زندگی شما را تغییر میدهد.
انواع سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
چهار نوع سندرم روده تحریک‌پذیر وجود دارد:
| IBS با یبوست (IBS-C) | علائم سندروم روده تحریک‌پذیر بیشتر یبوست است. |
| IBS با اسهال (IBS-D) | در این نوع، اسهال غالب است. |
| IBS ترکیبی (IBS-M) | حالت بیمار و علائم آن بین یبوست و اسهال متداول است. |
| IBS غیرمشخص (IBS-U) | برای افرادی که در دسته‌بندی‌های بالا نمی‌گنجند. |
علائم سندروم روده تحریک‌پذیر در کودکان
سندروم روده تحریک‌پذیر از هر ۶ کودک ۱ نفر را تحت تأثیر قرار میدهد و اغلب علائم سندروم روده تحریک‌پذیر در کودکان مشابه بزرگسالان است. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:
- اسهال، یبوست یا هر دو
- مخاط در مدفوع شما
- نیاز فوری به مدفوع
- نفخ
- گرفتگی عضلات
- نفخ
- کاهش وزن
- تهوع و استفراغ
همچنین ممکن است کودکان علائمی داشته باشند که نشانگر چیزی به جز IBS باشد که با علائم زیر همراه هستند:
- وجود خون در مدفوع کودکان
- اسهال در شب
- استفراغ مداوم
- کاهش وزن بی دلیل
- آرتروز
- بلوغ تاخیری
- درد مداوم در سمت راست بالا یا پایین شکم
علت سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) چیست؟
اگرچه چندین عامل مختلف می‌توانند علائم IBS را تحریک کنند، اما کارشناسان هنوز نمی‌دانند علت دقیق این بیماری چیست. با این حال با شناخت علائم سندروم روده تحریک‌پذیر می‌توانید سریع‌تر نسبت به درمان آن واکنش دهید.
مطالعات نشان می‌دهند که کولون (روده بزرگ) ممکن است بیشتر حساس شود و به تحریکات ملایم واکنش بیش از حد نشان دهد. به جای حرکات عضلانی آهسته و ریتمیک، عضلات روده دچار اسپاسم می‌شوند. این امر می‌تواند منجر به اسهال یا یبوست شود.
یبوست از بیماری‌هایی است که خود می‌تواند باعث عوارض دیگری از جمله شقاق و بواسیر شود. درمان بواسیر در بهترین مرکز و دکتر بواسیر امکان‌پذیر است. تفاوت شقاق و بواسیر در ظاهر و شکل گیری آنها است.
یک نظریه دیگر پیشنهاد می‌کند که ممکن است مواد شیمیایی تولید شده توسط بدن، مانند سروتونین و گاسترین که سیگنال‌های عصبی بین مغز و دستگاه گوارش را کنترل می‌کنند، در این امر دخیل باشند. با این حال این مسئله قطعی نیست و هنوز پژوهشگران مشغول بررسی هستند.
روش‌های درمان سندروم روده تحریک‌پذیر
در صورت مشاهده علائم سندروم روده تحریک‌پذیر برای مدیریت این حالت و درمان آن حتماً به پزشک مراجعه کنید. از مصرف مواد تحریک کننده مانند الکل، غذاهای چرب یا تند و همچنین مسائلی که باعث استرس می‌شوند تا حد امکان دوری کنید.
معمولاً با انجام چند تغییر اساسی در فعالیت‌های خود می‌توانید طول درمان IBS را کوتاه کنید:
- از مصرف کافئین اجتناب کنید.
- میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات کامل و آجیل‌هایی که حاوی فیبر هستند را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- افزودن فیبرها را کم‌کم انجام دهید، مصرف بیش از حد فیبر به یک باره باعث نفخ می‌شود.
- سیگار کشیدن را کنار بگذارید.
- روزانه حداقل هشت لیوان آب بنوشید.
- تحرک و ورزش را فراموش نکنید.
- تکنیک‌های آرامش‌بخش را پیدا کنید.
- آهسته غذا بخورید و غذای خود را کاملاً بجویید تا هضم راحت‌تری داشته باشید.
- برنامه منظم غذایی داشته باشید.
داروها و مکمل‌ها برای درمان IBS
پزشک ممکن است از داروهای حجیم کننده مانند پسیلیوم، سبوس گندم یا فیبر ذرت را برای شما تجویز کند. این مواد با جذب آب و افزایش حجم مدفوع، حرکت آن را از طریق روده‌ها تسهیل می‌کنند.
همچنین، ممکن است آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند ریفاکسیمین را تجویز کنند. این داروها می‌توانند میزان باکتری‌های موجود در روده را تغییر دهند. شما این داروها را به مدت ۲ هفته مصرف می‌کنید. این درمان می‌تواند علائم را تا ۶ ماه کنترل کند. اگر علائم بازگردند، می‌توانید دوباره تحت درمان قرار بگیرید.
سخن پایانی
سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) با علائمی از جمله تغییرات در عادات روده همراه است. این حالت می‌تواند با درد شکمی و حتی در برخی موارد مشکلات روحی نیز همراه باشد. در صورت مشاهده علائم گفته در این مقاله کلینیک زخم ضروری است برای تشخیص دقیق بیماری به پزشک مراجعه و در اولین فرصت نسبت به درمان آن اقدام کنید.
سؤال‌های متداول
چه چیزی باعث IBS می‌شود؟
علت دقیق IBS مشخص نیست؛ اما مسائل مختلفی از جمله انقباضات غیرطبیعی روده، حساسیت بیش از حد، عوامل روانی مانند استرس و میکروبیوم روده نامتعادل می‌توانند در شکل‌گیری آن نقش داشته باشند.
چه کسانی به IBS مبتلا می‌شوند؟
IBS یکی از شایع‌ترین اختلالات گوارشی است و حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از افراد را در مقطعی از زندگی خود تحت‌تأثیر قرار میدهد. زنان بیشتر از مردان به IBS مبتلا می‌شوند.
6 پاسخ
اینجانب عضو انجمن بین‌المللی هیپنوتیزم (ISH) اعلام میدارم ، سندروم روده تحریک پذیر (IBS) که معمولا به علت عدم تعامل روده ومغز انسان عارض می‌شود درصورت نداشتن مشکلات پاتولوژیک و باصلاحدید پزشک متخصص مربوطه باهیپنوز وتحت تأثیر قراردادن ضمیر ناخودآگاه بیمار مبتلا توسط یک هیپنوتراپیست ماهر قابل درمان می‌باشد .
با تشکر اطلاعات سودمندی را به خواننده ارائه میدهد/متاسفانه تعداد اشتباهات تایپی در متن بسیار زیاد است بهتر است مجددا ویرایش شود
سلام
ممنونم
حتما همکاران وبسایت اصلاح می کنند.
باسلام ممنون از مطالب مفیدی که ارائه میدی
با سلام..من سالهای زیادی این بیماری را داشتم انواع آزمایش ها و دستگاه ها و زخم یا میکروب نداشتم ..ولی شدت حساسیت به انواع غذاها و..اسهال مداوم و به تبع اون فشار عصبی و نفخ معده و کاهش وزن و تیرگی پوست و… خیلی ورزشکار و پر انرژی بودم اما بیماری همشو گرفت ..هیچ دارویی هم افاقه نکرد…
دارویی مصرف کردم که نمیتونم بگم چیه و روی همه چی اثر گذاشت و انگار وارد بهشت شدم میتونستم هر غذایی که دوست دارم بخورم بی دردسر و بیماری از بین رفت..اما تاوان داشت
سلام
البته نشستن درآب کرم به تنهایی کافیست.